03008025
College of Humanities
Department of Turkish Language
Iraqi
Turkish language and Literature from Van Yüzüncü Yıl University
Turkish Language and Literature from University of Zakho
All social and research links
Semantic Shift and Phonological Features of Words Borrowed from Kurdish to Turkish
2024-02-21
This study aims to examine the key issues encountered in teaching Turkish as a foreign... See more
Söz Dizimi Çalışması
2019یێ گرنگە. ب کورتی، ل ڤێرێ لێکوڵین ل سەر وێ یەکێ دهێتە کرن کا چەوا فاکتۆرێن چانـدی، جڤاکی و ژینگەهی کاردکەنە سەر گەشەکرن و پێشڤەچوونا مێشکێ مرۆڤی و ل سەر تەوەرێ زانینا وی. مرۆڤ ژ دەمێ زارۆکیێ ڤە، د ناڤا چاند و جڤاکێ دا زمان، رەفتار، رێبازێن چارەسەرکرنا ئاریشەیان و زانینا جیهانێ فێردبیت؛ هەروەسا د ناڤ جڤاکێ دا فێری هەڤکاری، هەڤسۆزی و رێکخستنا هەستێن خوە دکەت. یا گرنگ ئەڤەیە کو نرخێن جڤاکی، باوەرێن جڤاکی و شێوازێ پەروەردەکرنا دایک و بابان چەوا رێ ل بەر شێوازێ بیرکرن و بڕیاردانێ ڤەدکەت، و ئەڤ بابەتە دبینیت کو هەمی شیانێن عەقلی و کەسایەتی یێن مرۆڤی نە تەنێ ب فاکتۆرێن بایۆلۆژی ڤە گرێداینە، بەلکو ب فێربوونا وان ژ ژینگەهـ و چاندا جڤاکی ڤە ژی دهێنە پێکئینان.
2021A workshop conducted by the English Department, focusing on the challenges students face when learning Turkish as a foreign language.
2024PEDAGOGICAL TRAIING AND ACADEMIC DEVELOPMENT
2023ENGLISH LANGUAGE
2020Tömer
2017تورکیا د دەمێ دامەزراندنا وێ دا کورد (1916–1920) – کورتەیا پاراغرافەکێ کێم ئەڤ پەرتووکا سىنـان حـاکـان، بـنـگەهـێ سیاسی یێ کوردان، پەیوەندیێن وان دگەل هێزێن مەزن و پەیوەندیێن وان یێن دگەل ئەنکەرێ د ناڤبەرا سالێن دوماهیێ یێن دەولەتا عوسمانی و دەمێ دامەزراندنا کومارا تورکیا دا، د ڕووناهیا بەلگەنامەیێن ئەرشیڤی دا لێکوڵینێ ل سەر دکەت. دبێژیتە سەر پێشڤەچوونێن سەربازی و سیاسی یێن کو د دەمێ جەنگا جیهانی یا یەکێ دا ل ناڤچەیێن کوردی ڕوو دایین، سیاسەتا ئینگلتەرا و دەولەتێن دی ل سەر کوردان، گەشەکرنا نەتەوێتییا کوردی، ماددەیێن د پەیماننامەیا سیڤرێ دا یێن ل سەر کوردان و پەیوەندییا ستراتیژی یا کو ئەنکەرێ د دەمێ تێکۆشینا نەتەوەیی دا دگەل کوردان دامەزراندیە. پەرتووک ڕادگەهینیت کو د ڤان سالان دا، کوردان یەک ڕێبازا سیاسی نەگرتیە؛ گەلەک ژ گرووپان سەربەخوەیی، هندەکان خوەسەرى، و هندەکێن دی ژی هەڤپەیمانییا دگەل عوسمانی یان ئەنکەرێ هەلبژارتینە، و ب ڤی شێوەی ڕوانگەیەک پڕئالی ل سەر پرۆسەیا دامەزراندنا تورکیا پێشکێش دکەت.
2026د ظيَ ذيانيَ دا هةر ئيَكي هيَلينةك يا هةي, يا مة ذي ضالة. ئةم ضاظيَن خوَ ل ضاليَ ظةدكةين. دوماهيك هةناسا خوَ ل ضاليَ دهلكيَشين. ل هةردةميَ ئاريشة بومة دروست دبن ئةم خوَ ل ضاليَ دبينين. ئةطةر ئةم نياسيَن ئيَك نةبين ذي... ئةم ئيَك و دوو دنياسين. هزردكةن ضال يا ل ئيستةنبوليَ. بةليَ ثا نزانن, ئيستةنبول يا دضاليَ دا.
2023فێربونا هەر زمانەکێ بیانی گرنگییەکا مەزن و ب مفا یاهەی ل سەرمێشکێ هەر مڕۆڤەکی ل دیڤ ڤەکۆلینێن چەرخێ بیست و ئێکێ، وەك؛ پێشڤەچون و مەزنبونا بنگەهێن زمانی دناڤ مێشکێ مرۆڤیدا و بهێزبونا هزر و بیران و بیرتیژیێ و ... هتد. ژبلی زمانێ شرینێ دایکێ زمانێ کوردی، بێگۆمان فێربونا هەر زمانەکێ بیانی گرنگییە کا مەزن و تایبەت هەیە. زمانێ تورکی ژی ئێك ژ زمانێن گەلەك گرنگه و پێدڤییه هەر تاکەکێ کوردپێزانینێن باش ل سەر هەبن و فێرببیت؛ ئێك ژ وان ئەگەرێن هەرە گرنگ تورکیا وەلاتەکێ جیرانە و ب دڕێژییا ٨٠٠ سالایە مە هەردو لایان پەیوەندی یێن جودا دگەل ئێك هەنە، ژوانا پەیوەندی یێن جیرانی، مێژویی، جڤاکی، سیاسی، ئابوری. هەروەسان سەرەدانا نەخوشان بو نەخۆشخانێن تورکیا بمەرەما چارەسەریێ، سەرەدانێن بازرگانی، گەشتکرنا گەشتیارێن کوردب ڕێژەکا گەلەك و بەردەوام بو وەلاتێ ناڤبری ژ بو حەزا نیاسینا کولتور و زمانە کێ نوی. کا چاوان زمانێ کوردی و زمانێن بیانی دیالێکت و دەڤۆکێن جیاواز هەنە، دزمانێ تورکی ژی ئێك ژ زمانێن زەنگینە ژ لایێ هەبونا دەڤوك و دیالێکتاڤە، بونموونە گەلەك جیاوازی دناڤبەرا دەڤۆکێ دیاربەکر و ئیستەنبولێ یان ترابزون و وانێدا هەیە هەر وەکی دناڤبەرا هەولێر و زاخۆ یان شێلادزێ و ئاکرێدا هەی، دگەل ڤێ چەندێ بێ گومان جیاوازی یێن دەنگ و نڤێسینێ ژی دزمانێ کوردی و تورکی ژی دا هەنە، هەروەسان گەلەك کارتێکرنا زمانێ عەرەبی و فارسی ژی ل سەر زمانێ تورکی هەیە ب تایبەتی ل سەردەمێ ئیمپراتورییا ئوسمانی. بەلێ زمانێ فەرمی یێ دەولەتا تورکیا کو ل دام و دەزگەهێن میری کارپێ دهێتەکرن دەڤوکێ ئیستەنبولێ یە. سەرەرای زمانێ کوردی ژی هەتا نوکە ب ئێکجاری ژبن کارتێکرنا زمانێن عەرەبی، فارسی و تورکی رزگار نەبویە. بەلێ زمانێ کوردی (کرمانجی) هەر ژ سەردەمێ ئوسمانیان رۆلەکێ مەزن و بەرچاڤ ب خوەڤە دیتییە ب تایبەتی ل سەدێ (١٦ - ١٧) دچارچوڤێ ئیمپراتورییا ئوسمانی و میرنشینێن کوردی دا ب تایبەتی لسەردەمێ میرنشینا بوتان سەنگا خوە هەبویە، هوزانڤانێن ناڤدار (مەلایێ جزیری، فەقیێ تەیران، مەلایێ باتەیی، ئەحمەدێ خانی) نموونە یێن ڤی سەردەمینە و شیاینە ب بەرهەمێن خوە زمانێ کوردی زەنگین بکەن و پێشڤە ببەن و ببنە نینەرێن ڤی زمانی و هەتا نوکەژی پێکولێن نڤێسەر و وەرگێر و دەزگەهێن راگەهاندنێ ... هتدژبو نەهێلانا پەیڤێن بیانی دزمانێ کوردیدا دبەردەوامن. هەر وەکی نڤێسەرێن مەزن و ب ناڤ و دەنگێن کوردیێن سەردەمێن جودا جودا خزمەتا زمانێ کوردی کری، ل سەر هەر تاکەکێ کوردژی یا پێدڤییە خوە ب نینەر و بەرپرس ب زانیت و پێکولا خزمەتا زمانێ دایکێ (زمانێ کوردی) بکەت. ژ بەر ڤان ئەگەرا مە ب فەر زانی شرۆڤەکرنا زمانێ تورکی ب زمانێ کوردی بهێتە کرن، داکو ببیتە رێخوشکەرەك بو هەر تاکەکێ کوردیێ حەزا فێربونا زمانێ تورکی ل دەڤ هەبیت و ب رێکا ڤی زمانی بشێت سیاسەت، کولتور و داب و نەرێتێن وەلاتێ تورکیا بزانیت و دبوارێن جودا جودا یێن سیاسی، بازرگانی، گەشت و گوزاری و .. هتددا خزمەتا گەل و وەلاتێ خو بکەت. ئەڤ پەرتوکه ژبو فێربوونا زمانێ تورکی هاتییه درستکرن، کو ژ سیستەمەکێ فێرکرنێ یێ سیستەماتیك و بساناهی پێك دهێت. هەروەسان بابەتێن جیاوازیا ئەلفابێ یا تورکی بو کوردی و پێهنگاڤ ل دیڤ پێهنگاڤێ بابەتێن جودا جودا یێن بەراوردیا هەردو زمانان، بابەتێن ڕێزمانی، بکارئینانا رستان، فه رهەنگ، ئاخڤتن، زەنگینییا پەیڤان وەك پەیڤێن دژواتا و هەڤ واتا، ناڤ و جهناڤ، نەرێکرن، هەڤالناڤ و هەڤالکار، گوتنێن مەزنان و هه روەسان نموونەکرنا هەمی بابەتان ب شێوەیەکێ ڕۆهن و بەرفرهە ب هوزانێن تورکی – کوردی یێن هوزانڤانێن ناڤدارێن کوردو تورك پێك دهێت. ب هیڤیا مفا ژێ بهێته وەرگرتن و ببیتە ژێدەرەك بو پەرتوکخانەیا کوردی و خزمەتا خاندەڤایان بکەت. کاوار معصوم عبدالقادر ماموستایێ ئەدەبیاتان ل زانکویا زاخو ٢٩/٠٩/٢٠٢٢
2020